بررسی و ارزیابی سطح پایداری اجتماعی در محلات بافت قدیم شهر یزد

زندگی شهری پایدار دست آورد اجتماعات پایدار است. روزگاری محلات بافت قدیم شهر یزد مانند بافت های قدیم سایر شهرهای ایران به عنوان یک اجتماع پایدار، ایمن، سرزنده، پررونق و باهویت مکان زندگی شهروندان یزدی بود. اما اکنون تحت تأثیر عوامل متعدد درونی و بیرونی به نظر می رسد در ابعاد مختلف دچار ناپایداری شده است. روند کاهنده رشد و میزان جمعیت، وجود پدیده مهاجرت، تداوم سیر تدریجی مخروبه و متروکه شدن واحدهای مسکونی و تجاری موجود در این بافت و غیره نشان از ناپایداری اجتماعی بافت قدیم شهر یزد دارند. این پژوهش با هدف بررسی و ارزیابی سطح پایداری اجتماعی این بافت با تکیه بر شاخص های مربوط سعی در ارائه راهکارهایی برای ارتقاء و بهبود وضعیت اجتماعی این محدوده دارد. تحقیق حاضر از نظر ماهیت کاربردی است و به روش توصیفی – تحلیلی انجام گرفته و داده های مورد نیاز از طریق مطالعات کتابخانه ای و میدانی به کمک تکمیل پرسشنامه گردآوری شده است. همچنین از نرم افزار spss و مدل swot برای برنامه ریزی راهبردی محلات استفاده شده است. برمبنای یافته های تحقیق، سنجش شاخص های پایداری اجتماعی شامل هویت، سرزندگی، مشارکت، ایمنی و امنیت نشان داد: بافت قدیم شهر یزد در رابطه با شاخص های سرزندگی، ایمنی و امنیت با پدیده ناپایداری اجتماعی روبروست. در این رابطه، مهاجرت ساکنان بومی از این بافت و اسکان مهاجران غیربومی و فرودست بجای آن ها تأثیر گذار بوده است. تعریض معابر؛ مقاوم سازی ابنیه موجود؛ ایجاد پاتوق های مناسب و امن برای اقشار گوناگون؛ ارائه ضوابط تشویقی، تنبیهی در بهسازی و نوسازی بافت به منظور جلوگیری از مهاجرت از بافت و افزایش ارزش قیمت اراضی و مساکن بافت قدیم می تواند به بهبود وضعیت پایداری اجتماعی این محدوده بیانجامد. واژگان کلیدی : توسعه پایدار- پایداری اجتماعی – بافت قدیم – شهریزد.